İstanbul Beyazıt Camii - 01
Beyazıt Camii - 01

Hafta sonu için ya da boş bir gününüz için herhangi bir planınız yoksa ve tarihi mekanları ziyaret etmek gibi bir niyetiniz varsa sizin için çeşitli öneriler sunmaya devam ediyoruz. Bir önceki yazımızda İstanbul Fethiye Müzesi’nden bahsetmiştik. Bu seferki yazımızda ise sizler için Beyazıt Camii ile ilgili çeşitli bilgiler vermek istiyoruz.

Beyazıt Camii Genel Bilgiler

İstanbul’un Beyazıt semtinde bulunan cami, Sultan II. Beyazıt tarafından yaptırılmış olup günümüzde Beyazıt Camii ve Beyazıd Camii olarak da bilinir. Osmanlı Dönemi mimarisinden esintiler sunan cami, Beyazıt semtine dağınık şekilde inşa edilen külliyenin en önemli parçası konumundadır. Kim tarafından inşa edildiği tam olarak bilinmese de Mimar Hayreddin, Mimar Kemaleddin ya da Yakupşah bin Sultanşah tarafından yapıldığına dair çeşitli iddialar bulunmaktadır. İstanbul sınırları içindeki orijinalliğini korumayı başaran en eski selatin camii olarak genel kabul görmüştür. Ayrıca II. Beyazıt’in mezarı da caminin haziresinde bulunmaktadır.

 

Beyazıt Camii Tarihçe

İstanbul Beyazıt Camii - 04
Beyazıt Camii

Bizanslılar döneminde Theodosius Forumu olarak adlandırılan ve kentin en büyük meydanı olan alana Sultan Beyazıt Veli tarafından yaptırılan camii, İstanbul’un Fethi’nden sonra kente inşa edilen ikinci büyük selatin cami olarak kayıtlara geçmiştir. (Selatin cami, Osmanlılar döneminde sultanların yaptırmış oldukları camilere verilen isimdir) Şehirdeki ilk selatin cami ise Fatih Camii olmasına rağmen orijinalliğini kaybetmiştir. Bundan dolayı şehirdeki orijinalliğini korumayı başaran en eski selatin cami Beyazıt Camii’dir.

Cümle kapısında Şeyh Hamdullah’ın yazmış olduğu kitabeye göre; 1501 – 1506 yılları arasında tamamlanmıştır. Evliya Çelebi’nin aktarmış olduğu bilgilere göre caminin açılış gününde ilk namazı padişahın kendisi bizzat kıldırmıştı. 1506 senesinde İstanbul’da meydana gelen ve ‘Küçük Kıyamet’ olarak adlandırılan depremde zarar gören cami, sonraki dönemlerde kısmen onarılmıştı. Mimar Sinan tarafından da iyice güçlendirilmiştir. Mimar Sinan’ın 1573 yılında caminin içine kemer inşa ederek yapıyı sağlamlaştırdığı söylenir.  1683 yılında çıkan yangında minare külahları tutuşarak zarar görmüştü. 1743 yılında da minarelerden birine yıldırım isabet etmesi neticesinde külahı yanmıştı.

 

Beyazıt Camii Mimarisi

İstanbul Beyazıt Camii - 02
Beyazıt Camii

4 ayak üzerine oturtulmuş olan 16.78 metrelik çapa sahip ana kubbeyi, kuzey ve güneyde bulunan iki yarım kubbe desteklemektedir. Ana kubbede 20, diğer kubbelerde ise 7’şer adet pencere bulunmaktadır. Camide 24 kubbeli revaklarla çevrili olan kare şeklinde son cemaat avlusu yer almaktadır. Avlu zemini mermerle kaplıdır ve orta bölümünde şadırvan bulunmaktadır. Üstü açık olan şadırvan, IV. Murad döneminde çevresine dikilen sekiz sütun üzerine oturtulan kubbe ile örtülmüştür.

Avlu döşemesi ve şadırvan sütunları, Bizans döneminden kalma malzemenin tekrardan işlenmesiyle elde edilmiştir. Avlu mermerleri arasında geniş kırmızı porfir taşı levhalar bulunmaktadır. Doğu ve batı bölümünde beşer kubbe ile örtülmüş olan iki tabhanesi(kanat) bulunan camii, bu alandaki yapıların son örneği olarak kabul edilmektedir. Başlangıçta tabhane olarak tasarlanan bu bölümler ile cami arasında bulunan duvar, sonraki dönemlerde kaldırılmış ve tabhaneler namaz alanına dahil edilmiştir.

Birer şerefeden oluşan iki taş minaresi bulunan caminin minareleri tabhanelerle bitişik konumdadır. Bundan dolayı arada 79 metrelik mesafe bulunmaktadır. Renkli taşlar ve kufi yazılarla süslenmiş minarelerden sağ tarafta bulunanı özgünlüğünü büyük ölçüde korumayı başarmış ancak diğer minare birkaç defa onarımdan geçirildiği için sade bir görüntüde kalmıştır. Bundan dolayı sağ taraftaki minare, Selçuklu’dan Osmanlı’ya geçişin İstanbul’daki tek numunesi olarak kabul görür.

Harimin sağ köşesinde hünkar mahfili bulunmaktadır. 10 sütun üstünde bulunan mahfile, dışardan bir merdiven ve kapı ile giriş yapılır. Caminin mihrap tarafında, sağda ve pencere hizasında bulunan Sultan Beyazıt Türbesi, Sultan Beyazıt’in oğlu Yavuz Sultan Selim tarafından yaptırılmıştır. Ayrıca yine Yavuz Sultan Selim tarafından yaptırılan türbede kızı Selçuk Hatun da yatmaktadır. Koca Mustafa Reşit Paşa’nın mezarı da bu alanda bulunmaktadır.

 

Beyazıt Camii Nerede, Nasıl Gidilir?

Adres: Beyazıt Mh.,Ordu Cad.,34126 Fatih/İstanbul

Nasıl Gidilir?: Beyazıt Camii’ne gitmek için çeşitli alternatifler bulunmaktadır. Toplu taşıma araçlarını kullanarak Beyazıt Camii’ne ulaşabilirsiniz. Dilerseniz kısaca bunlardan bahsedelim.

  • Camiye İETT otobüslerini kullanarak gitmek için Beyazıt Otobüs Durağı’nda İndikten sonra yürümeniz gereken mesafe ortalama 30 metre.
  • Camiye tramway kullanarak gitmek için Beyazıd Tramway Durağı (ortalama 50 metre) ya da Çemberlitaş Tramway Durağı’nda (ortalama 400 metre) inebilirsiniz.
  • Camiye tren kullanarak gitmek için Kumkapı Tren İstasyonu’nda İndikten sonra yürümeniz gereken mesafe ortalama 700 metre.
  • Camiye metro kullanarak gitmek için Yenikapı Metro İstasyonu Durağı’nda İndikten sonra yürümeniz gereken mesafe ortalama 1,20 km.

 

Beyazıt Camii Resimleri

 

Beyazıt Camii Krokisi