Kuşkusuz Edirne denilince pek çok insanın aklına Selimiye Camii gelir. Mimar Sinan’ın ‘Ustalık Eserim’ dediği Selimiye Camii’ni gördüğünüzde muhteşemliği ve ihtişamı karşısında deyim yerindeyse kendinizi kaptırıp gideceksiniz. Osmanlı Dönemi’nde yapılan en önemli eserlerden biri olan camii, günümüzde mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında geliyor. Bugünkü yazımızda sizlere Selimiye Camii ile ilgili bilgiler vermek istiyoruz.
Selimiye Camii Genel Bilgiler Ve Tarihçe
Mimar Sinan’ın 80 yaşında iken inşa ettiği ve ustalık eseri olarak adlandırdığı camii, Osmanlı –Türk sanatının baş yapıtlarından biri olarak günümüze kadar gelmeyi başarmıştır. Mülkiyeti Sultan Selim Vakfı’na ait olan Selimiye Camii, Edirne’de Yeni Mahalle’de yer almaktadır. Edirne’nin ve Osmanlı İmparatorluğu’nun en önemli simgesi olan Selimiye Camii, şehrin merkezinde, eski adıyla Sarıbayır ve Kavak Meydanı olarak anılan yerde bulunmaktadır.
Sultan II. Selim’in emriyle 1568 yılında inşasına başlanan camii 1575 yılında tamamlanmıştır. Dört minaresini de çok uzaktan görmenin mümkün olduğu Selimiye Camii’nin bulunduğu konum, Mimar Sinan’ın şehircilik uzmanı olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Camii’nin kapladığı tüm alan 2.475 metrekare iken, iç bölümü ise 1.620 metrekarelik alanı kaplamaktadır.
Camii’nin yerden yüksekliği 43.28 metre olup kubbenin çapı ise 31.30 metredir. Muhteşem mimarisinin yanı sıra caminin yapımında kullanılan taş, mermer, çini, ahşap, sedef gibi malzemelerin uyumu da oldukça dikkat çekmektedir.
Bizim Gözümüzden Selimiye Camii
Selimiye Camii’nde Kullanılan Yapı Malzemeleri
Camii yapımında kullanılan malzemeler Edirne’den temin edilmiştir. Camii yapımında kullanılan direkler Enez’den, mermerler Marmara Adası ve Kavala’dan, renkli taşocağı ürünlerinin Fere’den temin edildiği inşaata ait belgelerde yazmaktadır. Bazı rivayetlere göre Selimiye Camii’nin yapım masrafları Kıbrıs Fethi’nden elde edilen gelirle yapıldığı belirtilmektedir. İnşaat, 1568 senesinde başlamış, 27 Kasım 1574 senesinde açılmasına karar verilmiş ve 1575 yılında da ibadete açılmıştır.
Selimiye Camii Avlusu
Birbirine eş sayılabilecek iki dikdörtgenden oluşan avluda bulunan kapıların en görkemlisi batı tarafına açılır. Bu kapıdan içeri girdiğinizde karşınıza beyaz mermerden oluşan ve çatısı olmayan çanak biçimindeki şadırvan çıkar. Onaltıgen şeklinde bir tasarıma sahip olan şadırvan, Osmanlı Mimarisi Klasik Dönemi’nin en muhteşem tasarımlarından birisidir. Camiyi üç bölgeden çeviren Selimiye’nin dış avlusunda Dar-ül Sübyan, Dar-ül Kur-a veDar-ül Hadis Yapıları yer almaktadır.
Bahçe kapılarının toplam sayısı 8 olup; Mimar Sinan Caddesi istikametine açılana Alay Kapısı, Kıble tarafındaki kapıya Dilenci Kapısı, doğu bölgesine dönük kapıya ise Darphane Kapısı adı verilmiş. Ayrıca bahçe içinde üç Anıt Ağaç bulunmaktadır.
Selimiye Camii Kubbesi
Tek kubbeli mimarinin deyim yerindeyse zirve noktası olan Selimiye Camii Kubbesi’nin yüksekliği 43.28 metre, çapı 31.22 metre olup toplam ağırlığı 2.000 tondur ve 8 sütün üzerine yerleştirilmiştir. Kubbede yer alan kalem işi süslemeler ise 1978 – 1985 yıllarında restore edilerek günümüze kadar gelmiştir.
Selimiye Camii Kısa Bilgiler
- Selimiye Camii’nin inşasından sonra Edirne’ye katmış ve hem Osmanlı hem de Edirne’nin bir simgesi haline gelmiştir.
- Selimiye Camii için gerek günümüzdeki araştırmacılar gerekse caminin inşasından sonraki yazarlar da Selimiye’nin bir başyapıt olduğunu kabul ederler.
- Avusturya’lı sanat tarihçisi Ernst Diez Selimiye Camii için; büyüklük, yükseklik, ışık etkisi açısından dünyadaki tüm yapılardan üstün olduğunu belirtir.
Şadırvan Ve Buradan Akan Su
Müezinler Mahfeli’nin hemen altında yer alan şadırvancık mermerden yapılmıştır. Burada yaşayan insanlar, şadırvandan akan suyun zemzem suyu olduğuna inanmaktadır.
Ters Lale Motifi
Müezinler Mahfeli’nin kuzeydoğu yönünde köşedeki mermer ayağında bulunan ters lale motifinin ilginç bir hikayesi vardır. Rivayetlere göre caminin yapılacağı arsanın sahibi olan ve lale yetiştiriciliği işiyle uğraşan kişi, arsayı verirken zorluk çıkarmış ve ters davranışlar göstermiştir. Ters lale motifinin buradan geldiği söylenmektedir.
Bir başka rivayete göre ise; caminin inşasında çalışan görme engelli bir ustanın çizimi olduğu söylenir.
Yine başka bir rivayete göre eski harflerle yazılan lale sözcüğünü tersten okuduğunuzda Osmanlı Devleti’nce kutsal alamet olan ‘hilal’ anlamı çıkar. Cami’de kullanılan çinilerde toplam 101 farklı lale motifi bulunmaktadır.
Hünkar Mahfeli
Caminin sol ön köşesinde bulunan mahfele Sultan Mahfeli de denmektedir. Dört sütun üzerine oturtulmuştur. Buradaki çinilerin bir bölümü Osmanlı – Rus Savaşı zamanında Ruslar tarafından götürülmüştür. 1913 senesindeki kuşatma esnasında camiye isabet eden top izi halen görülebilmektedir.
Selimiye Camii Minareleri
Caminin kareye yakın biçimde inşa edilen minareleri dört köşede olup, devasa kubbeyi adeta kucaklayan bir havaya bürünmüştür. Minareler 380 cm çapında olup, külaha kadar olan bölüm 70.80 metre yüksekliğe sahiptir. Toplam yükseklik ise 85 metredir. Selimiye Minareleri’nden yüksek olan tek minare Delhi’de bulunan Kutb-Minar’dır. Ancak bu minarenin kalınlığı Selimiye Minareleri’ne oranla çok fazladır.
Selimiye Camii Nerede, Nasıl gidilir?
Adres: Selimiye Cami Meydan 2200 – Merkez / Edirne
Nasıl Gidilir?: Selimiye Camii’ne gitmek için öncelikle Edirne’ye ulaşmanız gerekmektedir. İstanbul’dan Edirne’ye hem D-100 karayoluyla, hem de TEM otoyoluyla gidebilirsiniz. İstanbul’dan Edirne’ye olan mesafe 238 km olup yaklaşık iki buçuk saatlik yolculuğun ardından ulaşmış olursunuz.
Ege Bölgesi üzerinden gitmek isteyenler ise D-550 karayoluyla Çanakkale üzerinden geçiş yapabilirler. Tekirdağ’dan Edirne’ye 142 km’lik mesafe olup yaklaşık 1 saat 45 dakika sürmektedir.
Selimiye Camii Resimleri
