Kurşunlu Camii Ve Külliyesi Eskişehir de, 16. yüzyıl Osmanlı dönemine ait bir eserdir. Osmanlı Kurşunlu Camii ve Külliyesi şehirde ziyaret etmeniz ve gezmeniz gereken bir diğer önemli yerdir.Tarihi Odunpazarı Evleri’nin yanında bulunan külliye ve tarihi evler adeta birbirini tamamlar ve sizi geçmişe götürecek bir yolculuğa çıkartır.
Eskişehir içinde yer alan en önemli tarihi yapılardan olan Kurşunlu Camii ve Külliyesi Osmanlı vezirlerinden Çoban Mustafa Paşa tarafından 1517 -1525 yılları arasında inşaa ettirilmiştir. Külliyenin mimarı hakkında ise kesin bir bilgi olmamasına karşın Osmanlı mimarlığında adı bilinen ilk mimarbaşı olan Acem Ali’nin eseri olduğu tahmin edilmektedir.
Bugünlerde ise Kurşunlu Camii ve Külliyesi içindeki bölümler bir çok amaç için kullanılıyor. Tabhane olarak bilinen bölümde yer alan Eskişehir Sanatları Çarşısı ’nda başta lületaşı olmak üzere hat, ebru, tezhib, kilim halı dokumacılığı ve gümüş işlemeciliği gibi el sanatları yapılıyor ve satılıyor. Çarşı içerisindeki sanatçılardan izin alarak minik atölyelerin içine girebilirsiniz. Eskişehir Sanatları Çarşısı’nın karşısında Lületaşı Müzesi bulunuyor . Müze girişi ücretsiz.
Müze içerisinde yalnızca Eskişehir’de bulunan lületaşı madeni ile ilgili birçok bilgi ve işleme bulabilirsiniz. Özellikle çok detaylı olarak yapılan lületaşından pipolar sizi kendisine hayran bırakacak. Ayrıca burada zaman zaman ücretsiz yapılan kısa ney dinletilerini ücretsiz olarak dinleyebilir günün yorgunluğunu birazcık da olsa atabilirsiniz. Ayrıca Odunpazarı Evlerine bakan külliye girişinin sağında Sıcak Cam Üfleme Atölyesi solunda ise Cam Sanatları Merkezi bulunuyor. Her iki bölümde de üretilen birbirinden güzel cam işlemelerinin satışı yapılıyor. Özellikle Sıcak Cam Üfleme Atölyesi’nde ziyaretçilerin önünde hazırlanıp satışa sunulan ürünler birbirinden güzel. Son zamanların popüler süslerinden olan Cam Narları burada cam ustaları tarafından yapılmaktadır.
Buranın tam karşısında yer alan Cam Sanatları Atölyesi’nde ise 6-7 sanatçının yaptığı çalışmalar cama adeta yeni bir hayat veriyor. Birbirinden güzel takı ve aksesuarlar cam ustaları tarafından yapılmaktadır. Cam Sanatları Atölyesi içinde de 20 ve 100 TL arasında değişen fiyatlarda hediyelik cam ürünleri bulmak mümkündür. Bu eserler ince bir işçilikle hazırlanmış yüzlerce çeşitte sunulmaktadır. Bunlar içinde camdan imal edilmiş eklem bacaklı böcekler ayrıca dikkat çekmektedir.
Külliye: camii, şadırvan, zâviye (medrese), talimhane, harem, imâret, Mevlevî şeyhlerine ait türbe ve iki kervansaraydan oluşmaktadır.
İmaret: Vakfiyede bildirilen ambar, yemek salonu ve mutfaktan dolayı bu birim karşısındaki kubbeli aşhane ile birlikte yemekhane yapısı olduğu belirtiliyor. Yapı, giriş bölümünden sonra enlemesine atılmış dört sivri kemerle desteklenen tonozla örtülüdür.
Aşevi: İmaretin mutfağı olabilecek batı girişinin kuzeyindedir. Batı duvarında, ocak nişinin bulunduğu noktada anıtsal tutulan bacasıyla ve halkın verdiği bilgiye göre 19. yüzyılın sonlarından itibaren saat kulesi olarak 1960’lara kadar kullanılmıştır.
Kervansaray: 1529’dan sonraya tarihlenen yapı, kesme ve doğal taşın bir arada kullanılmasıyla inşa edilmiştir. Eksende bulunan altı adet paye, mekanı hem derinlemesine hem de enlemesine böler. Enlemesine yapı on dört bölüme ayrılmış ve her birimin üstü beşik tonozla örtülmüştür. Mekan, günümüzde nikah salonu olarak kullanılıyor.
Şadırvan: Şadırvan, 1536’da Matrakçı Nasuh’un çizdiği minyatürde görülmesine rağmen onarımlar nedeniyle bugünkü şadırvanın eskisiyle ilgisi kalmamıştır.
Cami: Caminin kubbesi kurşunla kaplı olduğundan Kurşunlu Camii adını almıştır. Kubbe içi kalem işleriyle süslüdür. Cami, kare planlı kubbeyle örtülü, beş bölümlü, son cemaat yeri bulunan ve külliyede kitabeye sahip tek yapıdır. Kesme taş malzemeyle yapılmış caminin son cemaat yerinde bulunan sütunlar ve başlıklarında mermer kullanılmıştır. Klasik dönem özelliği olan sivri kemer ve mukarnaslı sütun başlıkları da görülür.
Sıbyan Mektebi: Revaklı ve tek mekanlıdır. Biri giriş kısmı, diğeri kapalı kısım olmak üzere kubbeyle örtülü iki mekan bulunmaktadır. Taş ve tuğlayla oluşturulan almaşık teknikte yapılmıştır. Bizans dönemine ait devşirme malzemeler de görülür. Günümüzde kütüphane olarak kullanılıyor.
Medrese(Hanikah): Medrese, hanikah ve Mevlevi Asitanesi olarak da adlandırılır. L biçimindeki kubbeli mekana ve hücrelere, kubbeli mekanın önünde bulunan merdivenlerden ulaşılır. Yenilemelerle, avluya bakan kuzey cephe boyunca revak, destek ve örtü elemanlarıyla yeniden inşa edilmiştir. Semahane olarak kullanılan bölümünde kuzey cephesi sivri kemeri bir eyvan niteliğine büründürülmüştür. Mekan, günümüzde Lületaşı Müzesi olarak kullanılıyor.
Tabhane: Hanikah ile aynı düzlemde camiye paralel olarak gelişen ve vakfiyede yer alan misafir odaları için en uygun yer olarak düşünülebilir. Bu mekanın Mevlevihane’nin harem kısmı olarak kullanıldığı da ileri sürülür. Birbirine eş büyüklükte dört kubbeli mekan ve önünde bulunan revakla, hanikahla görsel bir bütünlük meydana getirir.
Kurşunlu Camii Ve Külliyesi Nerede, Nasıl Gidilir?
Adres: Kurşunlu Camii Paşa Mh. / Eskişehir
Nasıl Gidilir?: Atatürk Lisesi durağından geçen tramvaylar otogar ve SSK arasında çalışmaktadır. Otobüslerin çoğu da Atatürk Lisesi ve duraklarını kullanmaktadır. Külliyeye ulaşım için Odunpazarı Evleri arasından geçmek gerekir. Bölge Eskişehir ulaşımında önemli bir aktarma merkezidir. Bu yüzden buraya ulaşım gayet kolaydır.
Kurşunlu Camii Ve Külliyesi Krokisi