Diyarbakır gezi yazılarımız devam ediyor. Bu yazımızda Dört Ayaklı minare tarihi, mimari özellikleri, buraya nasıl gidilir? ve nerededir sizler için derledik.
Dört Ayaklı Minare Tarihi
Diyarbakırın merkezine gelen ziyaretçilere eşi benzeri olmayan bir güzellik sunuyor.Eşi benzeri yok diyoruz çünkü bu minare tamamen camiiden bağımsız olarak ,adından da anlaşıldığı gibi dört ayak baz alınarak kendi başına inşa edilmiş bir yapıdır.Bu tarihi yapının minaresinde bulunan yazıtında 1500 lü yıllarda Akkoyunlu Sultanı Kasım Bey tarfından yaptırılmış olduğu yazmaktadır.İsmini de minareyi yaptıran Akkoyunlu Sultanı Kasım Bey den almaktadır. Dört ayaklı minarenin üzerinde yazılı halde bulunan kitabesinde Akkoyunlu Sultanı Kasım Bey in saltanatı zamanında ,Hacı Ömer oğlu Hacı Hüseyin’in ise emeği geçerek 1500 lü yıllarında yapılmış olduğu bilgisi bulunuyor.
Şeyh Matar Camii
Dôrt ayaklı minarenin hemen yanında yapılmış olan ve birlikte anılan camiinin adı Şeyh Matar olarak bilinir.Bu camiinin yapıldığı alanda Şeyh Mutahhar adında bir kimseye ait olan mezarlıktan dolayı camiinin de bu isim ile anıldığı bilinmektedir.Bu yüzden camii Şeyh matar ve şeyh mutahhar ismi ilede anımsanmaktadır.
Şeyh Matar Camii Tarihi
Seyh Matar camiinin minaresi hakkındaki bilgiyi Diyarbakır Salnâmeleri’nden alıyoruz.Bu minarenin inşası İslâmdan önce yapılmış olup sağlam ve yüksek bir eser olduğu kabul edilip, fetihten sonra hemen yan tarafına camii yapılarak minare görevi ile kullanılmaya başlandığı bilgisini vermektedir. Caminin mimarisi ile ilgili bir bilgi mevcut değildir. Bulunduğumuz zamana kadar gelmiş ve durum itibari ile iyi olan bu tarihi camii yörenin kendine has olan taşları ile inşa edilmiştir. Yapımında bir sıra siyah diğer sırada ise beyaz taşlar gelecek şekilde tasarlanmış ve uygulanmıştır. Güneydoğu Anadolu ya ait bir özellik olan taş mimairisini de bu yapıda yeniden görmek mümkündür. Cami kare planlı olup tek kubbeli olarak yapılmıştır.Şeyh muhattar camiinin minberi ile mihrabı gayet sade tasarlanmıştır Şeyh mutahhar camiinin en önemli ve özel yapısı minaresidir.Bakıldığında bu türde bir minareye Diyarbakır’ın hiçbir yerinde karşılaşılmamaktadır.
Dört Ayaklı Minare Mimari Özellikleri
Bu meşhur tarihi dört ayaklı minare dört tane kalın ve sade sütun üzerine oturtularak yapılmıştır.Minarenin gövde kısmı yine yöreye ait olan siyah ve beyaz taşlarla yapılmıştır.Gövde siyah beyaz taşlardan yapılmıştır.Bu tarihe eşlik eden minarenin üzerinde kitabesi de mevcuttur.Siyah ile beyaz taşlardan yapılan minarenin, gövdesi karedir ve üzerinde petekle birlikte birde balkon yer almaktadır. Diyarbakır’ın önemli tarihinde özel ve farklı olan yerini koruyan dört ayaklı minarenin söylediğimiz gibi dört ayağı mevcuttur. Bu dört ayak dört büyük mezhep olan şafii,hanifi,maliki ve hanbeli mezheplerini temsil ediyor.Diyarbakır yapı ve tarihi eserlerinde bile kardeşlik ve birliği esas alınmıştır.Daha birçok farklı yapılan yapılarında da buna da işaret edip anlatmaya çalışmışlardır. Diyarbakır’a biraz yukarıdan bakabilme imkanı sağladığızda, minare ve kiliselerin çan çalınmak için yapılan yapılarını göğsünde sakladığını ve uyumunu göreceksiniz.
Dört Ayaklı Minare Fotoğrafları
Dört Ayaklı Minare Nerede? Ve Nasıl Gidilir?
Adres: Savaş Mahallesi, Yenikapı Sk. No:25 – Sur / Diyarbakır
Nasıl Gidilir: Merkezde bulunan Hasan Paşa hanının yanındaki dar bir sokağın üzerinde bulunur. Özel araç ile gelecek iseniz aracınızı merkezde bırakıp buraya yürüyerek gelmenizi öneririz. Zira yol üzerinde daha pek çok tarihi alanı görme fırsatını da kaçırmamış olursunuz.