Türkiye’nin yanı başında bulunan Doğu Akdeniz’in masmavi suları ile çevrili Kıbrıs’ta muhteşem bir hafta sonu geçirebilir ya da yaz tatilinizde adanın keyfini çıkarabilirsiniz. Kıbrıs’ın tarihini yakından keşfetmek için Khirokitia farklı havasıyla sizlere ev sahipliği yapacak.
Kıbrıs Khirokitia
Anadolu ile Kıbrıs’ta yapılan arkeolojik kazıların sonuçlarında Neolitik kültürün izlerini adaya taşıyan ilk insanların buraya Anadolu’dan geldiği görülmüştür. Tarsu’ta yapılan arkeolojik kazılarda çıkan seramiklerle Khirokitia’da bulunan seramikler arasında önemli benzerlikler olduğu fark edilmiştir.
Khirokitia’nın sadece bir kısmında yapılan kazı çalışmalarında bulunan kalıntılar bile bölgede yaşayan insanların tarihi evrimine ışık tutmuştur. Bu kazı çalışmalarında oldukça büyük bir arkeolojik öneme sahip buluntular ortaya çıkmıştır. Köy yaklaşık 3 hektarlık bir alanı kapsar. Kazılarda bulunan evlerin düz çatılı, kerpiç ve taştan inşa edilen evler olduğu görülmüştür.
Tepeden bakıldığında köye ulaşımı sağlamak için oldukça karmaşık mimariye sahip olduğu göze çarpmıştır. Uzmanlar bu karmaşıklığın o dönemdeki toplumsal örgütlenmeden kaynaklandığını düşünmüşlerdir. Evler küçük bir avlu etrafında inşa edilmiş dairesel yapılardır ve toprak zeminlerinde ölüler ile birlikte ölümden sonra çukurlara gömülen çakmaktaşı kemik aletler ve taş kaplar bulunmuştur. Bunlardan o dönemde insanların inançları gereği ölümden sonra hayatın var olduğuna inandıkları anlaşılmıştır.
Kıbrıs’ta cilalı taş devrine ait yerleşim yerlerinden olan Khirokitia Larnaka şehrinden 33 km uzaklıkta olan bir köydür. Bir tepelik üzerinde bulunan Khirokitia, Limasol –Lefkoşa otoyolu ile ve Larnaka’ya bağlanır. Khirokitia yıllık 450 milimetre yağış alan bir bölgedir. Bu nedenle narenciye ve zeytin bölgede yetişen yemişlerdir. Bulunan çanak çömleklerden ilk kurulan ve özgün bir medeniyetin bu adada yaşadığı anlaşılmıştır. Bu topluluklar komşu ana karalardan bitki ve hayvan getirip Kıbrıs’a yerleşmiştir. Khirokitia sakinleri sert taş kullanarak kaplar yapmışlardır. Günümüzde Limasol Nehri yatağında bulunan pürüzsüz yeşil taş takı yapımında kullanılmıştır.
Sitenin çevresi nehir üzerindeki temizlik ve ağaç dikme çalışmaları ile gerçekleştirilmiştir. Khirokitia mimarisi 70 yıl boyunca kabul edilen Jericho mimarisine benzetilmiş Akdeniz kıyıları Kıbrıs’ın ilk yerleşik insanlarının anavatanı olarak kabul görülmüştür. Anadolu ve Kıbrıs’ın kültürel etkileşimleri tüm bu varsayımların kanıtı olarak öne sürülmüştür. Fakat bir dönem Khirokitia kültürünün Kıbrıs’a has bir kültür olmadığı yabancı bir kültür olduğu düşünülmüştür. Tunç Çağı ve sonrası medeniyetleri ile ilgili yapılan çalışmaların ardından bu düşünce değişmiş Kıbrıs’ın tapınakları, mezarları, tüm görülebilen yeryüzü zenginlikleri ile kültürel bir bütünlük oluşturduğu kabul edilmiştir.
Kıbrıs Khirokitia Ziyaret Saatleri
Kış saati ; Pazartesi – Pazar: 8,30 – 17,00
Yaz saati ; Pazartesi – Pazar: 8,30-19,30 açık olan antik kenti cüzi bir rakam karşılığında gezebilirsiniz.
Neler Yenir?
Bir ada ülkesine gittiğiniz için tabiî ki en çok tüketilen yiyecek balıktır. Şehirde birbirinden farklı birçok balık restoranıyla karşılaşacaksınız. Bunun yanında her yerde olduğu gibi burada da fast-food restoranları da mevcut. Yapılan kazı çalışmalarını Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi 1976 yılında üstlenmiştir. Merkez sitenin bütünlüğünü bozmadan kazıyı bütün tepe üzerinden gerçekleştirmiştir.
Kıbrıs Khirokitia Nerede, Nasıl Gidilir?
Khirokitia site Trodos masifinin eteklerinde tepelik bir arazinin içinde yer alır. Adanın güney kıyılarına yaklaşık 6 km uzaklıktadır.
Bu antik kente ulaşabilmeniz için Larnaka’ya gitmeniz gerekmektedir. Türkiye’den Larnaka’ya direk seferler olmadığı için Atina’dan yapacağınız aktarmalı uçuşla Larnaka havaalanına varabilirsiniz. Larnaka Havaalanı şehrin 6 km batısında yer aldığından Larnaka’nın 6 km güneyinde bulunan Khirokitia’ya otobüs ve taksilerle rahatlıkla ulaşabilirsiniz.
Sitenin yönetimi ve gözetimi doğrudan Eski Eserler Dairesi Müdürlüğü altındadır. KHİROKİTİA’a 2010 Kasım ayında silahlı çatışma halinde Kültür Mallarının Korunması Komitesi tarafında korunma statüsü verilmiştir. Sizi sitenin girişinde Aralık 1998 yılında UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine alındığına dair yazılı olan bir metin karşılar.
Khirokitia’nın bulunduğu Larnaka şehri küçük bir şehir olduğu için çevre bölgeleri de keşfedebilirsiniz. Ulaşım için çok fazla alternatif olmayan şehirde araba kiralamak en makulüdür. Eğer bu bölgeye gitmeye karar verdiyseniz Nisan ve Ekim arası dönemi tercih etmelisiniz. Çünkü yaz aylarında hava sıcaklıkları 40 dereceye kadar çıkabiliyor.
Khirokitia Fotoğrafları
