Ülkemizde gördüğünüzde sizleri hayretler içerisinde bırakan birçok tarihi mirası var. İşte bunlardan biride Samsun‘da bulunan Çarşamba ilçesindeki Göğceli Camii diğer adıyla Çivisiz Camii’nin tarihine bir göz atacağız birlikte. Medeniyetimizi yakından tanımak ve ona sahip çıkmak adına atılması icap eden her türlü adımı takdir etmek de bir hünerdir. Böyle bir giriş yapmamızın sebebi, Çivisiz Camii’nin modern mimari teknikleri altüst eden bir yapıda inşa edilmesidir. Hem de bundan 8 asır önce…
Göğceli Camii (Çivisiz Camii)
Sekiz asır önce Çivisiz Camii’nde uygulanan mimari temel tekniği, bugün modern binaların bile hepsinde uygulanan bir sistem değildir. Depremin çokça görüldüğü Japon mimari temel tekniğinin sekiz asır önce Selçuklu mimarları tarafından da uygulandığının en büyük kanıtı, Çivisiz Camii’dir. Ahşaptan yapılan ve herhangi bir çivi kullanılmadığı için Çivisiz Camii olarak adlandırılan yapıyı günümüze değin getiren husus, temelinde deprem takozu tekniğinin kullanılmasıdır. Modern mühendisliğin bir tekniği olan deprem takozu, deprem anında binanın yakılmasını önlüyor.
Göğceli Camii (Çivisiz Camii) Tarihi
Caminin sekiz asır önce Selçuklu Sultanı Gıyaseddin Keyhüsrev’in talimatıyla yapıldığı sanılıyor. Yapım yılı, 1205’e denk geliyor. Ancak diğer bir kanı ise, Samsun’da Müslüman olmayan beylikleri irşat etmek adına bölgeye gönderilen Selçuklu ahalisi tarafından inşa edilmiş olacağı yönündedir. Ancak caminin sekiz asırlık olduğuna dair herhangi bir tartışma söz konusu değildir. Camiden alınan ahşap oyma örneklerinin laboratuar merkezinde tetkik edilmesinden sonra caminin sekiz asırlık olduğu deneysel olarak da kanıtlanmıştır.
Göğceli Camii (Çivisiz Camii)’nin İç kolanlar kıble yönüne bakıyor
Cami içerisindeki kolanlar, kıble yönüne bakıyor. Bunun sebebini ise caminin imamı tahmini olarak şu şekilde açıklıyor: “Caminin iç kolanları kıble yönüne bakıyor. Bu dönemin Müslümanlarının önemli bir hassasiyetidir. Cami ola ki bir gün yıkılırsa, kıble yönünde yıkılsın diye kolanlar kıble yönüne eğimli halde yapılmıştır.”
Cami içerisinde Allah lafzı süslemesi ve Peygamber efendimizin mührünün yer aldığı süslemeler de yer alıyor. Ayrıca, bazı sahabelerin isimleri de caminin ahşap tepesine yazılmış. En önemli husus ise, camideki mimari temelin günümüzde modern mühendislik olarak isimlendirilmesi de, Selçuklu dönemindeki mimari tekniğin görmezlikten gelinmesinin bir sonucudur.
Göğceli Camii – Çivisiz Camii Nasıl Gidilir?
Adres: Canlı Mahallesi, Mezarlık Cami, 55500 – Çarşamba / Samsun
Nasıl gidilir?: Samsun’un Çarşamba ilçesinde yer alan cami, Canlı Mahallesi sınırları içerisinde yer alıyor. Samsun Ordu yolu üzerinden Çarşamba ilçesine girildikten sonra Temel Caddesi’ni takip ederek Çivisiz Camii’nin yer aldığı Mezarlık sokağına giriş yapabilirsiniz. Konum bilgisi için tıklayın.
