İstanbul’un Tarihi İskeleleri
İstanbul tarihi ile son derece özdeşmiş bir şehirdir. Bu nedenle İstanbul’un iskeleleri oldukça önemli bir konum da olduğu söylemek çok ta yanlış olmaz sanırım.
Üstelik birçok ilçesinin denize kıyısının olması iskele açısından gelişmiş olmasının nedenleri arasındadır. Şimdi gelin, İstanbul’un tarihi iskelelerini hep birlikte inceleyelim.
Dipnot: İstanbul‘daki bu tarihi iskelelere göz geçirirken, İstanbul’daki Tarihi Müzeler için oluşturduğumuz listemizi de mutlaka inceleyin.
İstanbul’un Tarihi İskeleleri
İstanbul, tarihi bir şehir olması nedeniyle birçok tarihi iskeleye sahip. Önemli tarihi iskelelerden bazılarını sizler için bir liste haline getirdik.
1) Sarıyer İskelesi
Sarıyer İskelesi aynı zamanda Sarıyer Kayık İskelesi olarak da bilinmektedir. Çeşitli restorasyonlar ile günümüzdeki halini alan iskele, Sarıyer’deki ilk iskele olma unvanına sahip. Halk arasına Mezar Burnu olarak da anılan iskele, mezar kavramının anlamının kötü olması nedeni ile Mesar Burnu halini almıştır.
1980 yılında Şirket-i Hayriye tarafından restore edilerek büyütülen iskele, son halini ise 2003 yılında beton hale getirilerek almıştır. İskele, günümüzde oldukça yoğun bir şekilde ilgi görmektedir.
Sarıyer’in en güzel yerleri hakkında daha fazla bilgi için; Sarıyer gezilecek yerler için oluşturduğumuz listemize de mutlaka bakmalısınız.
2) İstinye Vapur İskelesi
1851 yılında Karakolhane’nin önünde inşa edilen İstinye İskelesi, zaman içerisinde kullanılamaz hale gelmiştir. Bu nedenle 1898 yılında restore edilmiştir. Kullanım hacmi ve kapasitesi ile İstanbul’da en fazla talep gören ve İstanbul’un en önemli iskelelerinden biri haline gelmiştir.
1960 yılında Paşabahçe ile İstinye arasında faaliyet gösteren araba vapurlarının kalkış yeri olan iskele, Boğaziçi Köprüsü’nün açılması ile biraz rahatlamıştır. Ancak günümüzde de Çubuklu ile İstinye arasında arabalı vapur seferlerinin düzenlendiği bir yerdir.
3) Emirgan İskelesi
Emirgan İskelesi 1851 yılında hizmet vermeye başlamıştır. Diğer tarihi iskeleler gibi köklü bir geçmişi olan Emirgan İskelesi, 1. Abdülhamid Camii’nin önünde yer almaktadır.
1987 yılına gelindiğinde restore edilen iskele, 19000 yılında ise biraz daha güneye doğru yapılmış ve eski iskele yıkılmıştır. 1989 yılında tekrar restore edilen iskele 2001 yılından bu yana ise faaliyet göstermektedir.
4) Beşiktaş İskelesi
1851 yılında Hayrettin Önü ismi ile Beşiktaş’taki ilk vapur iskelesi olarak kurulan Beşiktaş İskelesi, 1884 yılın Beşiktaş’a yetersiz gelmeye başlamıştır. Bu nedenle iskelenin yakınında bulunan iki bina yıktırılarak yeni bir iskele yapılmıştır.
Bunun ardından 1913 yılına gelindiğinde iskele eskimiş ve yıkılarak yerine tekrar yenisi yapılmıştır. Yeni iskele, iki kubbe ve kagir binaya sahiptir. Günümüzde hale kullanılmaya devam etmektedir. Ayrıca Boğaz vapurları, Üsküdar ve Beşiktaş vapurları bu iskeleden hareket etmektedir.
Beşiktaş’ın en güzel yerleri hakkında daha fazla bilgi için; Beşiktaş gezilecek yerler için oluşturduğumuz listemize de mutlaka bakmalısınız.
5) Bebek Vapur İskelesi
1851 yılında inşa edilen Bebek İskelesi, günümüzdeki halini ise 2002 yılında almıştır. Ahşap kazık çıkarılarak inşa edilen iskele, 1986 yılında ve 1920 yıllında restore edilmiştir.
Mimarisi boğazda bulunan diğer iskeleler ile benzerlik gösteren Bebek İskelesi, restore edilerek 2002 yılında tekrar faaliyete açılmıştır. Eski bebek iskelesinin ise koruma altına alındığı bilinmektedir.
6) Sütlüce İskelesi
Sütlüce İskelesi, birçok kez kapanmış ve tekrar açılmıştır. Beyoğlu ilçesine bağlı olan Sütlüce İskelesi, 1913 yılında inşa edilmiştir. Ancak 1967 yılına gelindiğinde kapatılan iskele, bir süre yeniden inşa edilmiştir.
Daha sonra ise 1989 yılında tekrar kullanıma açılmıştır. Ancak iskeleye yanaşan vapurların yanaşma noktasının derinliği 2 metre olduğu için 1991 yılında tekrar kullanıma kapatılmıştır. 1998 yılında tekrar yenilenerek halkın kullanımına açılmıştır.
Haliç’e yakın daha fazla bilgi için; Haliç gezilecek yerler için oluşturduğumuz listemize de mutlaka bakmalısınız.
7) Ortaköy İskelesi
Tarihi Ortaköy İskelesi, günümüzdeki Ortaköy İskelesi’nin bulunduğu yerde bulunmuyordu. Ortaköy Camii’nin kuzey kısmında yer alan iskele, ne yazık ki günümüze kadar gelmeyi başaramamıştır. 1909 yılında günümüzdeki halini almıştır.
Ortaköy’ün en güzel yerleri hakkında daha fazla bilgi için; Ortaköy gezilecek yerler için oluşturduğumuz listemize de mutlaka bakmalısınız.
8) Moda İskelesi
Moda İskelesi, inşa edildiği dönemin ekonomik, tarihi ve kültürel değerlerini yansıtan önemli bir iskeledir. Mustafa Kemal Atatürk ve dönemin önemli isimleri olan İsmet İnönü, Irak Kralı Faysal, Şahı Rıza Pehlevi gibi ziyaretçileri ağırlamıştır.
Bunun yanı sıra iskelede çeşitli spor faaliyetleri de gerçekleştirilmiştir. 1986 yılına gelindiğinde yolcu azlığı nedeni ile kullanıma kapatılan iskele, bakımsızlık nedeni ile yıkılmıştır.
Halkın iskeleyi geri istemesi nedeniyle 2000 yılında restorasyon çalışmaları yapılmıştır. 1 Temmuz 2001 Kabotaj Bayramı’nda iskele yeniden kullanıma açılmıştır.
Kadıköy’ün en güzel yerleri hakkında daha fazla bilgi için; Kadıköy gezilecek yerler için oluşturduğumuz listemize de mutlaka bakmalısınız.
9) Kadıköy Vapur İskelesi
Kadıköy’deki ilk vapur iskelesi olan Kadıköy İskelesi, Sultan Abdülmecit döneminde Fevaid-i Osmaniye tarafından 1846 yılında yapılmıştır. O dönemde köprü ile bağlanan dubadan hareket eden iskele günümüzde ise son derece ihtişamlı bir yapıya sahiptir.
10) Haydarpaşa İskelesi
İstanbul’u demiryolları ile Anadolu’ya bağlayan Haydarpaşa Garı’nın önünde bulunmaktadır. Tarihi iskele son derece görkemli bir yapıya olması ile dikkat çekmektedir.
Özellikle çini ve taş işliği görenleri kendisine hayran bırakacak bir güzelliktedir. İskele, günümüzde yoğun bir şekilde ilgi görmektedir.
11) Beylerbeyi Vapur İskelesi
Boğaziçi Köprüsü’nün hemen altına yer Beylerbeyi İskelesi, Beylerbeyi’nin göz bebeği konumundadır. İlk olarak ahşap şeklinde inşa edilen iskele, 1984 yılında meydana gelen depremde ciddi hasarlar görmüştür.
Bu nedenle 1898 yılında restore edilmiştir. Daha sonra 2000’li yıllarda çok daha sağlam olması için kapatılarak tekrar restoren edilmiş ve kullanıma o şekilde açılmıştır.
Küçük bir balıkçı barınağının yanında yer alan iskelede vapurların yanaşma yerinin derinliği 1,5-2 metre, yüksekliği ise 1.3 metre kadardır. Bu iskelenin İstanbul’un tarihi bir dokusu olarak bilindiğini ifade edebiliriz.
Üsküdar’ın en güzel yerleri hakkında daha fazla bilgi için; Üsküdar gezilecek yerler için oluşturduğumuz listemize de mutlaka bakmalısınız.
