Güney Ege, coğrafi olarak Türkiye’nin batısındaki Aydın, Muğla ve İzmir illerini kapsar. Aynı zamanda Yunanistan’ın batısındaki Ege Adaları’na da ev sahipliği yapar.
Güney Ege’nin iklimi genellikle Akdeniz iklimi olarak tanımlanır. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Bölge, sahil şeridi boyunca kumlu plajları, turkuaz suları, antik kalıntıları ve doğal güzellikleri ile ünlüdür. Bodrum, Marmaris, Fethiye ve Kuşadası gibi turistik kasabalar ve yerleşim yerleri, Güney Ege’de popüler turistik yerlerdir.
Kısa bilgi: Ege’nin incisi İzmir‘e bir gezi planınız varsa; İzmir’de gezilecek yerler için oluşturduğumuz listemize de mutlaka bir göz atın.
Güney Ege’nin zengin tarihi ve kültürel mirası da dikkate değerdir. Antik Yunan ve Roma dönemlerinden kalma birçok tarihi yapı ve kalıntı, bölgede bulunabilir. Efes Antik Kenti, Hierapolis Antik Kenti ve Afrodisias Antik Kenti gibi önde gelen antik yerleşim yerleri, Güney Ege’de bulunmaktadır.
Mutlaka Gitmeniz Gereken Güney Ege Rotası
Güney Ege ayrıca zengin bir gastronomiye sahiptir. Deniz ürünleri, zeytinyağı, otlar ve baharatlar gibi yerel malzemeler, bölgede kullanılan temel bileşenlerdir. Güney Ege mutfağı, Türk ve Yunan mutfaklarının özelliklerini birleştirir. Bazı ünlü Güney Ege yemekleri arasında güveç, keşkek, cacık, enginar dolması ve baklava yer alır.
1. Efes Antik Kenti
Efes Antik Kenti, İzmir’in Selçuk ilçesinden üç km güneybatısında olan Luvi şehri idi. Anadolu’da yaşanan Yunan sömürgeciliğine rağmen Efes Antik Kenti Roma ve İyonya dönemlerinde bile kendini korumayı başarmıştır.
Kuruluş yılı M.Ö.6000 (Cilalı Taş Devri) olarak bilinir. Efes Antik Kenti Arzava başkenti üzerine M.Ö. 10. yüzyılda İyonyalı ve Attik kolonileri tarafında inşası yapılmıştır. Klasik Yunan döneminde İyonya’nın on iki şehri arasında yer almaktaydı.
M.Ö. 129 yılında Roma Cumhuriyeti’nin kontrolünde olmasına rağmen gelişmeye devam etmiş, 1994 yılında UNESCO, Dünya Mirası Geçici Listesinde yer alırken 2015 yılında tam anlamıyla Dünya Mirası olarak kabul edildi. Efes Antik Kenti, Dünyanın Yedi Harikasından biri olan Artemis Tapınağı ile ünlenmiştir.
Efes Antik Kenti’nin içerisinde toplam 25.000 seyirci kapasiteli tiyatro alanı ve Celsus Kütüphanesi bulunmaktadır. Vahiy Kitabında adı geçen Asya’nın yedi kilisesi arasında yer almaktaydı. Tahminlere göre Yuhanna İncili burada yazılmıştır.
2. Smyrna Antik Kenti
Anadolu’nun antik döneminde en önemli kentlerden biri olan Smyrna, eski kaynaklardan elde edilen bilgilere göre Aiol lehçesine göre Smyrna, İon lehçesine göre ise Smyrne olarak bilinmektedir, ve İ.Ö. ( İsa’dan Önce) 7. yüzyıla dayanmaktadır.
İ.Ö. 4. yüzyılda İzmir’in kent merkezi olan Kadifekale ve deniz arasına taşınmadan önce, Smyrna Antik Kenti ilk Bayraklıda kurulmuştur. Smyrna Antik Kenti, Büyük İskender tarafından tekrardan kurulmuştur. Pausanias öyküsüne göre; Smyrna Antik Kenti Philippos oğlu olan Aleksandros tarafından görülen rüya üzerine inşa edilmiştir.
Aleksandros gördüğü rüya ise; Pagos Tepesi’nde avdan dönerken, Nemesisler tapınağına denk gelmiş ve tapınağın hemen önünde bir su kaynağı ve burada büyüyen bir çınar ağacı olduğunu görmüş. Çınar’ın altında uyuya kaldığı sırada Nemesisleri gördüğünü ve ona bir kent kurması gerektiğini ve bu kente İzmir halkını kurulan bu yeni kente getirmesini söylemişlerdir.
Antik dönem yazarı olan Strabon’un dediğine göre ise; Smyrna Antik Kenti’nin kurulmasında Büyük İskender’in halefi olan Antigonos tarafından inşa edilmeye başlandığı ve Antigonos sonra ise Lysimakhos tarafından görevin devir alındığı ve kentin inşasına devam edildiğini söylemiştir.
Burada yapılan kazı çalışmalarının ardından ise Bayraklı’da bulunan yerleşim yerine Büyük İskender’in son verdiği düşünülmektedir.
3. Şirince Köyü
Kırkıca adıyla bilinen Şirince köyü, Kırkıca ismini eski çağlarda dağlara çıkan kırk kişiye ithafen aldığı söylenmektedir. Cumhuriyet Döneminin ilk zamanlarında İzmir valisi Kazım Dirik tarafından Şirince adı verilmeden hemen önce, Kirkince ve Çirkince isimleri ile bilinmekteydi.
Şirince 19. yüzyılda 1.800 hanelik bir Rum kasabası olmasının yanı sıra en önemli ihracatı incir üretimidir. Şirince 1923 yılında yaşanan Türkiye – Yunanistan Nüfus Mübadelesinin ardından Rumlar ayrılmış ve Kavala Müştiyan ile Somokol köylerine yerleşen mübadillere ev sahipliği yapmıştır. Şirince’de bulunan evlerin hiçbiri bir diğer eve engel olmaz. Şirince’nin içerisinde toplam olarak iki adet Rum kilisesi vardır.
4. Çeşme
Ufak bilgi: Çeşme plajları hakkında detaylı bilgi isterseniz bu listemiz tam size göre.
Pausanias düşüncesi ile İzmir Ildır ( Erythrai) Giritler tarafından kurulduğuydu. M.Ö. 560 yılında Liya’nın egemenliği altına giren Çeşme, M.Ö. 7. yüzyılda tiranların yönetimine hakimdi. Perslerin egemenliği altında olan Çeşme İskender tarafından özgür hale getirilmiştir.
Taştan surlara sahip olan Çeşme, burada yapılan araştırmalar sonucunda M.Ö. 7. yüzyılın ikinci yarısına ait olarak bilinen Tiyatro ve Athena Tapınağı ortaya çıkmıştır. 11. yüzyılın sonlarında Çeşme, denizci olan Çaka Bey ile Türk egemenliğine girmiştir.
14. yüzyılın sonlarına doğru ise Çeşme tam anlamıyla Osmanlı’nın egemenliği altına girmiştir. Çeşme’de Osmanlı Dönemi’ne ait olarak bilinen yer ise Çeşme Kalesi’dir. Osmanlı Dönemi’nde Çeşme Kalesi kervansaray olarak da kullanılmıştır.
Osmanlı’nın 1893 yılında yapılan nüfus sayımı ile Çeşme’nin toplam nüfusu 30.702 kişi olarak bilinmektedir. Çeşme nüfusunun %88’ini ( 26.826 ) Rumlar oluştururken, %12’sini Türkler oluşturmaktaydı.
5. Seferihisar
İzmir Seferihisar’ın kuzey kısmında Urla, kuzeydoğu kısmında Karabağlar ve Güzelbahçe, doğu kısmında Menderes ve ilçeleri, güney ve batı kısmında ise Ege Denizi vardır.
1884 yılında İzmir’in ilçesi olan Seferihisar, M.Ö. 1000 yılında Akalar’dan kaçıp İzmir’e gelen Giritliler tarafından kurulduğu bilinsede, İyonyalıların kentlerinden biri olmasının yanı sıra Seferihisar’ın en eski yerleşimi Teos’dur. Yapılan araştırmalara göre Seferihisar 3000 yıllık bir yerleşim yeri olarak bilinmektedir.
6. Kuşadası
Kuşadası ilk olarak, Pilavtepe’de bulunan Andız Kulesi olarak bilinen yerde kurulmuştur. Bizanslıların hakimiyetinde olan Kuşadası kıyıları yakınlarına Cenevizliler ve Venedikliler ekonomik olarak hakimiyet kurmuşlardır.
Ulaşım konusunda oldukça zorlu yollara sahip olan Kuşadası, Andız Kulesi’nden taşınarak Scala Nuova ( Yeni İskele ) ismiyle tekrardan inşa edilmiştir. Kuşadası’na M.Ö. 3000 yılında Legegler, M.Ö. 11. yüzyılda Aioller ve M.Ö. 9. yüzyılda ise İyonlar hakimiyet kurmuşlardır.
Antik çağlarda Neopolis adı ile bilinen Kuşadası, Anadolu’nun Akdeniz’e açılan limanları arasındaydı. M.Ö. 7. yüzyılda Lidyalılar Kuşadası yöresinde hakimiyet sağlamıştır.
7. Akbük
Ufak bilgi: Muğla’nın az bilinen en güzel koyları hakkında detaylı bilgi isterseniz bu listemize de mutlaka bir göz atın.
Yapılan kazı çalışmalarına göre M.Ö. 4000 yılına ve Kalkolitik çağa dayandığı anlaşılmaktadır. M.Ö. 3000 yılına ait olan ve kazı çalışmaları sırasında elde edilen kalıntılar Kömürlü Adası ve Saplıada’nın Tunç Çağına ait olduğu anlaşılmıştır.
M.Ö. 6. yüzyılda ve Arkaik Döneme ait olan Teichiussa kenti büyük bir kent olarak düşünülmektedir. Bilinen kaynaklara göre Teichiussa kenti İyonya’nın güney kısmında, Milet kentinin ise 25 km güneydoğu kısmında yer aldığı belirtilmiştir. M.Ö. 550 yılına ait olan Brankhid heykeli’nin kitabesinde ise Teichioussa kenti anlatılmaktadır.
8. Datça
M.Ö. 2000 yılına kadar giden buluntuları ile Datça Yarımadasının ilk halkı Karyalılar olarak bilinmektedir ve Datça’nın en gösterişli dönemi ise Dorlar dönemi olarak bilinir.
M.Ö. 1000 yılında Datça’ya gelen Dorlar’lar, Trakya’dan geçerek Yunanistan üstünden Datça’nın ilçe merkezine uzaklığı yaklaşık 1.5 km olan ve kuzeydoğu kısmında bulunan Burgaz üzerinde Knidos’u kurmuşlardır. M.Ö. 546 yılında Lidya Devleti’nin Persler’in eğemenliğine girmeden hemen önce Knidos Lidya’nın egemenliği altındaydı.
9. Köyceğiz
Ufak bilgi: Muğla gezilecek yerler hakkında detaylı bilgi isterseniz bu listemiz tam size göre.
Kuruluşu M.Ö. 3400 yılına dayanan Köyceğiz’de bulunan ilk medeniyet Karyalılar olarak bilinir. Daha sonra Köyceğiz’de hükümdarlık sağlayan diğer medeniyetler ise İstikler, Asurlular, İyonyalılar, Dorlar, Akalar, Persler, Hellenler, Seleykoslar, Romalılar, Selçuklular, Menteşeoğulları ve Osmanlılardır.
Köyceğizin içinde Karyalılar, Ege kıyılarında ise Akalar ve Yunanlar M.Ö. 2000 yılında koloni olarak gelişmişlerdir. Kaunos’un önemli limanlarından biri olan Karya ticaret olarak oldukça gelişmiştir. Köyceğiz’in en önemli tarihi eserleri arasında Akropol, mabetlerin dışında Harab ve Susan kaleleri vardır.
10. Marmaris
Ufak bilgi: Marmaris gezilecek yerler hakkında detaylı bilgi isterseniz bu listemiz tam size göre.
M.Ö. 1200’lere kadar uzanan tarihi ile Marmaris, 2007 yılında Bedir Adası’nda bulunan Nimara Mağarası içinde yapılan çalışmalar sonucunda tescillenmiştir. Ege ve Akdeniz kıyılarında olmasından dolayı Marmaris oldukça ilgi çekmektedir.
Ege ve Rodos adalarına açılmasından dolayı Marmaris bu iki ada için oldukça önemlidir. Marmaris birçok medeniyetin hükümdarlık sağladığı bir şehirdir. Marmaris’te Karia, Rodos gibi ada uygarlıklarının dışında Mısır, Asur, İyon, Pers, Makedon, Suriye, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetleri hakimiyet kurmuştur.
11. Bodrum
Bodrum, Dünyanın Yedi Harikası olarak bilinen Mausoleum Halikarnassos üzerine kurulmuştur. Bodrum Kalesi’nin inşasında kullanılan mermerler istila ve depremlerin yarattığı etkiyle yıkıma uğramış olan mozolenin mermerleridir.
Bodrum Kalesi’nin inşasına 15. yüzyılda Hristiyan Şövalyeler başlayıp, 100 yıla yakın bir süreyle bitirmiştir. Bodrum Kalesi’nin yapımının erken bitmesi için dönemin Papası kale yapımında çalışan şövalyelere endüljans kağıtları dağıttırmıştır.
Hristiyanların Anadolu toprakları üzerinde ele geçirip hakimiyet kurduğu son yer ise Bodrum olmuştur. II. Mehmed’in kuşatmasında ele geçirilemeyen Bodrum daha sonra ise I. Süleyman’ın Rodos Seferinde ele geçirilmiştir.
12. Ölüdeniz
Ortaçağ zamanında Uzak Diyar olarak bilinse de, Likyalılar Döneminde ışık ve güneş diyarı olarak anılmıştır. Anadolu’nun güneybatı kısmında bulunan Teke Yarımadasında bulunan Ölüdeniz, Türkiye’de yer alan lagün (deniz kulağı) oluşumları arasında yer almaktadır.
Ölüdeniz her gün kendini yenilemesi ile meşhurdur. Bilinen üç nedeni ise; yoğun olan kaynak sularının çıkış sağlaması, kaynak sularının yaratmış olduğu tuz miktarı ve farkı ve sürekli olarak gel – git olayının yaşanmasıdır.
